Stacja Siedlce to jedna z wielu stacji węzłowych zlokalizowanych w ciągu międzynarodowej magistrali kolejowej E20. Choć przez prawie 160 lat była ważnym punktem na mapie kolei w Polsce dziś straciła nieco na znaczeniu i choć dalej jej torami przetacza się spora ilość pociągów towarowych to jej podstawowym i priorytetowym zadaniem jest obsługa lokalnego ruchu pasażerskiego.

---

---

Historia:

W latach 1903 – 1906 powstała kolejna linia kolejowa z Siedlec. Dwutorowa magistrala Siedlce – Bołogoje (dzisiejsza linia kolejowa z Siedlec do Siemianówki) sprawiła, że Siedlce stały się bardzo ważną strategicznie stacją kolejową z której w każdym kierunku wybiegały linie dwutorowe. Stacja łączyła Kolej Warszawsko – Terespolską z ważną dla wojska magistralą Połocką (zwaną też Bołogojską) oraz linią Małkinia – Siedlce.
Jakie znaczenie strategiczne miał ten punkt miasta pokazały obie wojny światowe. W każdej z nich, każde natarcie wojsk obierało za cel stację kolejową. Zarówno w pierwszej jak i w drugiej wojnie światowej czy to wycofujące się wojska, czy to nacierający front za każdym razem powodowały duże zniszczenia w infrastrukturze. W 1915 roku spłonął budynek dworca. W 1944 roku podczas nalotów bombowych Armii Czerwonej budynek dworca został kolejny raz uszkodzony, zaś 28 lipca 1944 roku spłonął doszczętnie i nigdy już nie został odbudowany. Uszkodzona została parowozownia, zniszczone obrotnice, budynki administracyjne oraz masa taboru kolejowego i kilometry torów. Tylko dzięki działaniom siedleckich kolejarzy przetrwały wiadukty w rejonie stacji, dzięki którym możliwa była szybka odbudowa węzła i przywrócenie ruchu (z myślą o froncie wojennym).
Po II Wojnie Światowej odbudową stacji zajęła się początkowo Armia Czerwona, z czasem przekazując pałeczkę polskim kolejarzom. Naprawiono parowozownię (dziś już nieczynną) oraz lokomotywownię z obrotnicami. Na miejscu spalonego dworca powstał budynek który znamy dziś. Nie jest on już tak duży i przestronny i nie jest już symbolem pięknych czasów rozwoju miasta.
Tuż przed rokiem 1970 zmodernizowano urządzenia SRK wymieniając semafory kształtowe i wstawiając świetlne. 22 XII 1977 stacja została zelektryfikowana w ramach elektryfikacji linii kolejowej nr 2 na odcinku Mrozy – Łuków, zaś 10 IX 1983 roku elektryfikacja objęła także odcinek linii kolejowej nr 31 Siedlce – Mordy. Plany elektryfikacji linii na dalszych odcinkach nigdy nie doszły niestety do skutku, tak samo jak nigdy nie było planów elektryfikacji szlaku z Siedlec do Ostrołęki. Odcinek ten doczekał się tylko okrojonej modernizacji w 1986 roku. Zlikwidowany posterunek odgałęźny w Strzale (informacja niepewna, nie wiadomo czy kiedykolwiek takowy istniał) sprawiła, że bezkolizyjny wyjazd z Siedlec w stronę Ostrołęki biegnący wkopem pod linią nr 2 przestał pełnić swoją funkcję. Stał się torem nr 201 prowadzącym na grupę torów odstawczych w okolicy dawnego trójkąta, gdzie odstawiano stare, niepotrzebne wagony towarowe.
Lata 90-te to okres znacznego spadku przewozów pasażerskich oraz towarowych. Po zawieszeniu kursowania pociągów pasażerskich na linii do Ostrołęki węzeł stracił na znaczeniu a po zamknięciu dla ruchu linii nr 34 na odcinku Małkinia – Sokołów Podlaski na stacji zaczęły zalegać duże ilości wagonów. Były to głównie chłodnie, wagony kryte serii Gags i Gbs oraz węglarki i platformy. Zalegały one jeszcze do roku 2012, gdy zbliżająca się modernizacja stacji wymogła na PKP PLK ich uprzątnięcie. W 1995 roku zamknięto jedną z hal lokomotywowni, zaś na początku XX wieku cała lokomotywownia w Siedlcach przejęta przez nowoutworzone PKP Cargo została zamknięta. Końcówka lat 90-tych to także odwiedziny składu TGV w Siedlcach (1995 rok), remont budynku dworca w Siedlcach (1999) oraz zakończenie działalności hali napraw EZT i starej parowozowni. Znaczenie Węzła Siedleckiego bardzo osłabione przez zamknięcia lokomotywowni i parowozowni nie zwiększyły także modernizacje linii kolejowej nr 2 na odcinkach Mrozy – Siedlce (2004) i Siedlce – Łuków (2007). Kolejne decyzje o likwidacjach (między innymi o likwidacji stacji Mordy i deelektryfikacji linii nr 31) sprawiły, że ruch towarowy praktycznie zamarł. Równolegle powstały zakłady produkcji taboru kolejowego Stadler w miejscu dawnej bazy tłucznia i dziś są jednym z wiodących producentów taboru kolejowego w kraju, zapewniającym pracę setkom Siedlczan.
W latach 2013 – 2016 Siedlce doczekały się modernizacji skutkiem czego stacja straciła swój charakter a jej układ torowy został znacznie ograniczony. Przed modernizacją Siedlce były stacją węzłową o układzie torowym stacji rozrządowej. Dziś po kilkudziesięciu torach pozostały tylko 3 tory główne oraz 2 tory główne dodatkowe i kilka bocznych, nie biorących udziału w przebiegach pociągowych. Powstały nowe, 400 – metrowe perony dostosowane do norm unijnych, wyburzona została zabytkowa kładka nad torami oraz jedna z hal lokomotywowni i hala napraw EZT. Wybudowano nowe przejście podziemne i tunel drogowy. Zabudowano nowe urządzenia SRK a wśród nich rozjazdy kolejowej umożliwiające prowadzenie pociągów z prędkościami do 100 i 60 km/h „na bok”.
W przyszłości planowana jest budowa lokalnego centrum LCS Siedlce mającego kierować ruchem na stacjach w Siedlcach, Dziewulach oraz posterunkach w Kotuniu i planowanym w Mordach.

---

Infrastruktura:

Stacja kolejowa w Siedlcach jest stacją węzłową zlokalizowaną w kilometrze 92,690 linii kolejowej nr 2 i będącą stacją początkową dla linii nr 31 Siedlce – Siemianówka oraz końcową dla linii nr 55 Sokołów Podlaski – Siedlce. Położona jest w centrum 75-cio tysięcznego miasta i obsługuje ruch zarówno pasażerski jak i towarowy. Głównymi relacjami pociągów regionalnych są połączenia z Siedlec do Warszawy Zachodniej, Łukowa i Czeremchy, zaś pociągi dalekobieżne to głównie relacje Warszawa Zachodnia – Terespol, obsługiwane przez PKP Intercity. Tuż przy dworcu kolejowym znajduje się postój taksówek oraz pętla autobusowa i przystanek MPK Siedlce.

Przed modernizacją:

W latach 2013 – 2016 stacja Siedlce została zmodernizowana w ramach projektu „Modernizacja linii kolejowej E20/CE20 na odcinku Siedlce – Terespol. Etap II”. Przed tą inwestycją Siedlce były stacją węzłową o układzie torowym stacji rozrządowej a w czasach „świetności” rozrząd wykonywany był „płasko”, bez górki rozrządowej. Stacja dzieliła się na części: pasażerską, towarową oraz zdawczo – odbiorczą.

Po przeciwnej stronie dworca od początku XX wieku znajdowała się lokomotywownia z dwiema halami wachlarzowymi i obrotnicami oraz hale napraw EZT. Cała ta część znajdowała się w okręgu nastawczym nastawni wykonawczej Sl1 ulokowanej przy rozjazdach kierujących pociągi z torów głównych do parku postojowego.
W tej części stacji znajduje się także przerzucony nad torami wiadukt w ciągu ul. Warszawskiej oraz wiadukt pod torami w ciągu ulicy partyzantów.
Część towarowa stacji to tory główne, tory dodatkowe – jednokierunkowe, tory przyjazdowe, odjazdowe, kierunkowe oraz postojowe nad którymi nie było sieci trakcyjnej. Łącznie na tej grupie torów znajdowało się przynajmniej 30 torów. Ruchem w tej części kierowały nastawnie wykonawcze Sl3 i Sl4 oraz nastawnia dysponująca Sl, umiejscowiona pomiędzy torami odjazdowymi a bocznymi w okolicy końca peronu nr 3. Od północy i południa stację zamykały 3 wysokie rampy rozładunkowe zaś w południowej części także bocznica do jednostki wojskowej. Nastawnie wykonawcze Sl3 i Sl4 stały w okolicy wiaduktu w ciągu ul. Łukowskiej.
Część zdawczo – odbiorcza zaczynała się za ulicą Łukowską. Obejmowała wyjazdy z Siedlec w stronę Terespola i Siemianówki pomiędzy którymi znajdowała się baza tłucznia, później zlikwidowana na rzecz zakładów Stadlera. W północnej części znajduje się do dziś używany plac rozładunkowy, nieczynna hala parowozowni, nieczynna bocznica Przemysłowej Dzielnicy Miasta (obsługującej niegdyś PEC i Mostostal) a w południowej części Zakład Wschodni PKP Energetyki.
Do roku około 2000 na przedłużeniu bezkolizyjnego wyjazdu w stronę Sokołowa Podlaskiego mieściła się grupa torów odstawczych a wcześniej trójkąt do obracania parowozów. Trójkąt został rozebrany prawdopodobnie po roku 1984 zaś tory dodatkowe rozebrano do roku 2000.

Po modernizacji:

Po modernizacji stacji w latach 2013 – 2016 układ torowy stacji zmienił się diametralnie. Część towarowa stacji została całkowicie przebudowana i z kilkudziesięciu torów pozostawiono zaledwie 4 tory dodatkowe oraz 4 tory manewrowe – odstawcze. Wszystkie nastawnie zostały zburzone zaś wybudowano jedną, parterową, nowoczesną nastawnię dysponującą. W przyszłości planowana jest budowa LCS Siedlce, które obejmie sterowanie stacjami w Dziewulach i Sokołowie Podlaskim oraz posterunkami w Kotuniu i Mordach (planowanym do budowy). W części pasażerskiej powstały nowe, 400 metrowe perony z zadaszeniem, ławkami, informacją pasażerską, przejściem podziemnym oraz tunelem samochodowym a w najbliższym czasie planuje się renowację budynku dworca.
Wszystkie tory zostały przystosowane do zwiększonego nacisku osi na szynę. Zabudowano rozjazdy pozwalające na jazdę z prędkościami 100km/h i 60km/h „na bok” oraz nową sygnalizację świetlną. Tor nr 10 przy peronie dworcowym nr 1 stał się torem końcowym.
W związku z budową centrum przesiadkowego zburzona została jedna z hal wachlarzowych lokomotywowni oraz wszystkie hale napraw EZT. Na ich miejscu powstało wyżej wymienione centrum oraz dwupoziomowy parking samochodowy. Obecnie pociągi pasażerskie mogą przejeżdżać przez stację z prędkością do 160km/h, zaś pociągi towarowe do 120km/h.

---

---

Lokalizacja stacji:

Wyświetl większą mapę

---

Schematy stacji:

---

Galeria:

---

Źródła: atlaskolejowy.net, bazakolejowa.pl, Rafał Dmowski – „Funkcjonowanie kolei na południowym Podlasiu na przykładzie Siedleckiego Węzła Kolejowego”

Ostatnia aktualizacja: 18.01.2022