Modernizacje linii nr 34

Po II Wojnie Światowej oraz odbudowie polskiej kolei ze zniszczeń transport kolejowy przeżywał swój renesans. Intensywna odbudowa kraju oraz ponowny rozkwit przemysłu sprawił, że coraz więcej towarów transportowano koleją a pociąg stał się podstawowym środkiem transportu większości mieszkańców kraju. Sytuacja ta miała jednak swoje minusy. Lawinowy wzrost ilości pociągów oraz masy przewożonych ładunków sprawił, że parametry techniczne linii kolejowych zaczęły lecieć na łeb, na szyję. O ile linie magistralne czy pierwszorzędne utrzymywane były na w miarę przyzwoitym poziomie o tyle linie kolejowe o mniejszym znaczeniu utrzymywane były tylko w stanie przejezdności. Niedoinwestowane, lokalne szlaki przechodziły tylko prowizoryczne remonty mające na celu utrzymać linię „w całości”.

Lata 70-te. Wjazd pociągu osobowego do Małkini widziany oczami pasażera. Na pierwszym planie semafory kształtowe i żuraw wodny, dalej nastawnia dysponująca oraz przejazd kolejowy na ul. Wolności. Niewykorzystany kadr z filmu "Shoah" Claude'a Lanzmanna.
Sokołów Podl. w 1979 r.
Claude Lanzmann, „Shoah” (1985)

Nie inaczej było z linią nr 34. O ile do końca lat 50-tych wyremontowano i odbudowano praktycznie cały ciąg z Ostrołęki do Siedlec (poza mostem nad rzeką Bug) o tyle przez kolejne 15 lat linia przechodziła tylko kosmetyczne naprawy. Tak oto nadszedł rok 1973 w którym to zdecydowano się na pierwsze poważne naprawy szlaku. Próżno jednak doszukiwać się jakichkolwiek inwestycji w infrastrukturę pasażerską. Remont miał na celu podniesienie prędkości, gdyż ciągnące się mozolnie pociągi osobowe psuły statystyki Polskich Kolei Państwowych dla których tak długie czasy przejazdu były solą w oku.


Stan linii na początku lat 70-tych

Stan linii na początku lat 70-tych najlepiej chyba zobrazują prędkości rozkładowe pociągów osobowych na wybranych odcinkach. A te w roku 1971 były wprost koszmarne:

Ostrołęka – Ostrów Mazowiecka: 30 km/h
Ostrów Mazowiecka – Małkinia: 50 km/h
Małkinia – Treblinka: 0 km/h – odcinek nieprzejezdny
Treblinka – Kosów Lacki: 30 km/h
Kosów Lacki – Sokołów Podlaski: 40 km/h
Sokołów Podlaski – Podnieśno: 40 km/h
Podnieśno – Siedlce: 30 km/h

W roku 1971 pociąg osobowy z Ostrołęki do Siedlec pokonywał całą, liczącą 120 kilometrów trasę w 3 godziny i 14 minut. Dwa lata później było to już 3 godziny i 43 minuty. Dawało to średnią prędkość handlową pociągu (odliczając postoje) 40km/h.
Z tego też powodu zdecydowano się na naprawę linii. Stare, drewniane podkłady, pamiętające jeszcze koniec lat 40-tych musiały zostać wymienione na betonowe a szyny na trwalsze (typu S49).


Rok 1971

W roku 1971 zdecydowano się na przywrócenie do ruchu zamkniętego po wojnie odcinka z Małkini do Treblinki. W listopadzie oddano do użytku nowy most nad rzeką Bug a odcinek torów z Małkini do Treblinki został wymieniony w całości. Nowy most drogowo kolejowy pozwolił na skrócenie czasu jazdy pociągu do 7 minut, któremu do tej pory objechanie przez Sadowne Węgrowskie nieprzejezdnego odcinka zajmowało średnio 25 minut.

Rok 1973

Pierwszy do faktycznej modernizacji trafił odcinek z Treblinki do Kosowa Lackiego. Widzimy wyraźne skrócenie się czasów przejazdu pociągów osobowych na tym szlaku w roku 1974. Czas przejazdu skrócił się z 27 minut do zaledwie 16 co wskazuje na podniesienie prędkości szlakowej z 30km/h do zawrotnych 60km/h. Modernizacja objęła wymianę podkładów, szyn oraz naprawę przejazdów kolejowych co widać choćby na kadrach z filmu Shoah Claude’a Lanzmanna. Stacja Treblinka doczekała się murowanych nastawni, toru nr 1 na podkładach betonowych oraz semaforów świetlnych. W tym samym roku prawdopodonie doszło do rozbiórki pozostałości stacji kolejowej „Jelonki” zlokalizowanej nieopodal miejscowości Trynosy w kilometrze 24,100 szlaku Gucin – Ostrów Mazowiecka.

Osobowy z Małkini
Pociąg osobowy z Małkini do Siedlec opuszcza Treblinkę w drodze do Wólki Okrąglik.
Niewykorzystany kadr z filmu Shoah Claude’a Lanzmanna z 1981 roku.

Rok 1976

3 lata po pierwszej modernizacj zabrano się za odcinek z Ostrołęki do Jelonek gdzie prędkości szlakowa także wynosiła ubogie 30km/h. Zakres napraw objął wymianę toru szlakowego oraz dodatkowych w stacjach Gucin oraz Ostrów Mazowiecka. Prędkość handlowa pociągów wzrosła do 60km/h ale tradycyjnie urządzenia sterowania ruchem kolejowych na stacjach pośrednich pozostały bez zmian. Nie ma niestety żadnych informacji o infrastrukturze pasażerskiej. Wydaje się jednak, że ta (na przystankach w Daniszewie czy Gocłach) pochodzi z lat 70-tych a więc mogła powstać w roku 1976.

Rok 1980

Początek lat 80-tych to kolejny remont szlaku. Tym razem na południowym jego odcinku. Szlak z Sokołowa Podlaskiego do Podnieśna doczekał się wreszcie nowego toru. W Podnieśnie wymieniono tor główny oraz tory boczne ale sygnalizacja kształtowa, pamiętająca okres II Wojny Światowej pozostała niezmieniona zaś infrastruktura pasażerska na całym odcinku pozostała bez zmian.

Rok 1984

Większość kolejarzy zapytana o rok 84 wspomina go jako czas modernizacji linii nr 34. Niestety wszystko wskazuje na to, że prace wykonywane w tym czasie były tylko kolejnym etapem wieloletniej naprawy linii, ciągnącej się mozolnie już od roku 1973.

W tym roku lifting przeszedł odcinek z Kosowa Lackiego do Sokołowa Podlaskiego. Stacja w Sokołowie Podlaskim przeszła duże zmiany. Wymieniono wszystkie tory stacyjne, powstały nowe tory rozładunkowe, sygnalizację kształtową zastąpiono świetlną a przejazdy kolejowe w obrębie stacji dostały nowe rogatki i płyty przejazdowe. Z panoramy stacji zniknęły także żurawie do nawadniania parowozów oraz wieża wodna. W Kosowie Lackim wymieniono tor główny pozostawiając archaiczne urządzenia SRK. Infrastruktura pasażerska na odcinku do Sokołowa Podlaskiego pozostała bez zmian.
Warto także wspomnieć o bocznicy w Kostkach. Pomimo swojej bezużyteczności nie została ona mimo wszystko rozebrana. W trakcie całej modernizacji Kostki nie zmieniły swojego wyglądu od czasów II WŚ.

Kadr z filmu Shoah Claude'a Lanzmanna z 1985 roku. Pociąg osobowy z Siedlec do Małkini wjeżdża na stację w Kosowie.
Semafor wjazdowy do Kosowa Lackiego od strony Kostek. Claude Lanzmann, 1979.

Prędkość pociągów wzrosła z 40km/h do 60km/h zaś czas przejazdu skrócił się na tym odcinku z 38 do 25 minut.

Finał – rok 1986

2 lata po remoncie odcinka z Kosowa Lackiego do Sokołowa Podlaskiego nadszedł czas na ostatni, najbardziej wysłużony już szlak z Podnieśna do Siedlec. Prędkość rozkładowa na tym odcinku według rozkładowych czasów przejazdów pociągów osobowych wynosiła 30km/h. W ramach prac wymieniono cały tor szlakowy i to tyle. Mosty nad Liwcem oraz Helenką pozostały bez zmian. Prędkość szlakowa podniesiona została do 60km/h zaś czas przejazdu pociągów osobowych pomiędzy Podnieśnem a Siedlcami skrócił się z 33 do 21 minut.

Przystanek Borki Siedleckie wiosną 2009 roku.
Borki Siedleckie w 2009r.

Podsumowanie modernizacji linii w latach 1971 – 1986

OdcinekRokPrędkość przedPrędkośc poCzas przedCzas po
Ostrołęka – Jelonki197630 km/h60 km/h52 min31 min
Jelonki – Ostrów Maz.
Ostrów Maz. – Małkinia
Małkinia – Treblinka19710 km/h60km/h7 min
Treblinka – Kosów Lacki197330 km/h60 km/h27 min16 min
Kosów Lacki – Sokołów Podl.198440 km/h60 km/h38 min25 min
Sokołów Podl. – Podnieśno198040 km/h60 km/h28 min18 min
Podnieśno – Siedlce198630 km/h60 km/h33 min21 min

Rozkładowe czasy przejazdów pociągów osobowych w latach 1970-1979

Odcinek’70’71’72’73’74’75’76’77’78’79odl.
Ostrołęka – Daniszewo1011101313121279106 km
Daniszewo – Gucin11141317181717910107 km
Gucin – Gocły8871212121281086 km
Gocły – Jelonki777111111157774 km
Jelonki – Ostrów Maz.1615152715151515161611 km
Ostrów Maz. – Ostrów Maz. M.54565666553 km
Ostrów Maz. M. – Biel87677778765 km
Biel – Małkinia1515171818171717151613 km
Małkinia – Treblinka2326777777875 km
Treblinka – Wólka O.8713107777785 km
Wólka O. – Kosów L.9101617911111110107 km
Kosów L. – Telaki66666653 km
Telaki – Kostki111112121210108 km
Kostki – Sokołów P.121313121210101212119 km
Sokołów P. – Bielany101111151112121111159 km
Bielany – Podnieśno1099131399911149 km
Podnieśno – Borki S.88910888810115 km
Borki S. – Siedlce111212111114151110139 km

Rozkładowe czasy przejazdów pociągów osobowych w latach 1980-1989

Odcinek’80’81’82’83’84’85’86’87’88’89odl.
Ostrołęka – Daniszewo108877776666 km
Daniszewo – Gucin11101011101088887 km
Gucin – Gocły88888877786 km
Gocły – Jelonki8613 77766664 km
Jelonki – Ostrów M.1716172014141411111111 km
Ostrów M – Ostrów M. M.55555557773 km
Ostrów M. M. – Biel66666666665 km
Biel – Małkinia1616161617161514141413 km
Małkinia – Treblinka766689915995 km
Treblinka – Wólka O.87668667775 km
Wólka O. – Kosów Lacki129101010998887 km
Kosów Lacki – Telaki56565555553 km
Telaki – Kostki1091010191010910108 km
Kostki – Sokołów P.111011121410101010109 km
Sokołów P. – Bielany1599999109999 km
Bielany – Podnieśno139988888889 km
Podnieśno – Borki S.11712131313138885 km
Borki S. – Siedlce142021192020191312129 km

Rok 2012

W roku 2012 PKP Polskie Linie Kolejowe zdecydowały się przeprowadzić remont linii nr 34 na odcinku Ostrołęka – Małkinia. Związane było to z planowanym przeznaczeniem tej linii jako objazdową dla zamkniętej do modernizacji Rail Balticki (linia kolejowa nr 6) na odcinku Tłuszcz – Łochów. W ramach tego przedsięwzięcia usunięto rozjazd na dawnym posterunku bocznicowym Jelonki oraz wymieniono tor szlakowy na całej długości linii.

Podsumowanie

Modernizację linii nr 34 finalnie zakończono w roku 1986. Wymieniono 120 kilometrów toru szlakowego, tory boczne na stacjach w Ostrowi Mazowieckiej, Sokołowie Podlaskim i Podnieśnie oraz sygnalizację w Treblince i Sokołowie. Prawdopodobnie przebudowano też peron w Daniszewie i zlikwidowano pozostałości dawnej stacji Jelonki w okolicach miejscowości Trynosy. Prędkośc pociągów wzrosła do 60km/h zaś czas przejazdu z Ostrołęki do Siedlec skrócił się z 3 godzin i 43 minut do 2 godzin i 32 minut. W czasie, gdy w całym kraju na kolei inwestowano w nowe rozwiązania na linii nr 34 pozostawiono archaiczne urządzenia sterownia ruchem kolejowym pamiętające czasy II Wojny Światowej zaś infrastruktura pasażerska dalej pozostała „strzechą kryta”.
7 lat po zakończeniu modernizacji linię zamknięto.


Źródła:
1. Archiwalne rozkłady jazdy dostępne na portalu bazakolejowa.pl
2. Wszelkie daty i cechy znalezione na infrastrukturze kolejowej

One thought on “Modernizacje linii nr 34”

  1. W latach 60 kilka razy z rodzicami jechałem z Małkini do Siedlec i pociąg jechał do posterunku odgałeżnego prostyń gdzie skład był odwracany , a lk. 6 była jednotorowy.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *